Марфа Михайловна Федорова

төрөөбүтэ 110 сыла

(5.09.1912 — 18.02.1980)

      Марфа Михайловна 1912 сыллаахха балаҕан ыйын 5 күнүгэр Томпо Сырдаабытыгар дьадаҥы бааһынай кэргэнигэр төрөөбүтэ. Аҕата Михаил Петрович Колодезников – Алаадьы Мэхээлэ олоҥхоһут, мас, тимир ууһа этэ. Ийэтэ Марфа Михайловна Аргунова 39 саастааҕар ыалдьан өлбүт. Марфа 6 бииргэ төрөөбүттэриттэн улаханнара. Марфа 18 сааһын туолбутун кэннэ, Уус-Амма Уодайын олохтооҕор Федоров Кузьма Константиновичка кэргэн тахсан көһөн кэлбитэ. “ Уодай күүһэ” колхозка ыанньыксытынан үлэлээбитэ. Сэрии кэмигэр 1942 сыллаахха ферма сэбиэдиссэйинэн 2 сыл үлэлээбитэ. 1943-1944 сылларга үүт астааччынан, бостуугунан, ыанньыксытынан үлэлээбитэ. Бурдук быһааччы, от охсооччу туйгуна. Кини күҥҥэ сиэрпэнэн 25 суотай бурдугу быһара, 125 түүтэххэ тиийэ баайара, икки оҕуска 350 бугулу күҥҥэ угара.
     Марфа Михайловна үчүгэй үлэһит буолан элбэх наҕараадалааҕа. 1957 сыллаахха Саха АССР Верховнай Советын Бочуотунай грамотатынан, 1966 сыллаахха Үлэ кыһыл знамята орденынан наҕараадаламмыта. 1958 сыллаахха Тыа хаһаайыстыбатын Бүтүн Союзтааҕы быыстапкатыгар кыттыбыта. 1941 сыл сайыныгар итинник чиэскэ тиксэн баран, сэрии буолан барбакка хаалбыта.
     1960 сыллаахха ССКП кэккэтигэр киирбитэ. Хас да төгүл партия райкомун пленумун чилиэнинэн, оройуон, нэһилиэк советтарын депутатынан быыбардаммыта.

Литература

   Бястинов Г.П. Тыыл хорсун үлэлээх кыыһа этэ / Бястинов Г.П.-Дьулурҕа. Уус-Амма (нэһилиэк олоҕун, дьонун-сэргэтин туһунан кэпсиир кинигэ). – Дьокуускай, 2000. – С.89-90.
   Үлэ кыһыл знамята орденнаах //Үтүө мааны дьоммут олохторуттан үлэһит дьону үйэтитэн /[хомуйан оҥордулар: А.И.Маркова, Г.М.Попова]. – Дьокуускай: Компания «Дани Алмас», 2011. – С.223.
   Түөрт депутаты үүннэрбит нэһилиэк: [М.М.Федорова ахтыллар] //Үлэнэн үйэтитиллибиттэр / Г.М.Артемьев;[ редактор И.В.Борисов]. – Ытык Күөл:,2017.- С.142.

***
Уус-Амма нэһилиэгэ үйэлээх үбүлүөй сылыгар //Талба Таатта :(улуус олоҕун, историятын сырдатар сурунаал). – Ытык Күөл.-2013. – №5. – С.10.

***

   Кыайыы кынаттаах Албан аат – тыыннаах: 4 кинигэлээх /хомуйан оҥордо С.И.Беркина; ред. И.А.Сивцева; [киирии тыл: И.А.Сивцева, М.М.Соров,С.И.Беркина]. – Ытык-Күөл: «Таатта» хаһыат редакцията.- 2015.
      2-с кинигэтэ: Кыайыыны уһансыбыттар. – 668с.: ил.- С.629.